تاریخ ایجاد: شنبه 13 مهر 1392 تعداد بازدید: 1917 تعداد نظرات ارسالی: 2 نویسنده: manager
استفاده از ويژگي انواع فولاد درساخت ابزارآلات دستي

 

تاریخ درج 1392/6/25

نوشته شده توسط:  کورش میرزایی - فروشگاه ابزار کاردان کرج

با توجه به مصرف روز افزون فلزات مختلف در صنعت وگستردگي آن در صنايع ابزار سازي و چگونگي انتخاب انواع فولاد براي كاربردهاي مختلف در صدد برآمديم تا با جمع آوري اطلاعات فني كه حاصل تحقيقات و تجربيات عملي مي باشد، طي چند رشته مقاله آن را به اختصار در اختيار همكاران فروشنده صنف ابزار و مصرف كنندگان ابزارهاي صنعتي به ويژه مصرف كنندگان آچارآلات و بكس قرار دهيم. 

تعريف فولاد

آلياژهاي آهن همراه  با مقدار 0/2 درصد تا حدود 2 درصد كربن به اصطلاح فولاد ناميده مي شود كه با تغيير درصد كربن، عمليات حرارتي مختلف و فلزهاي
آلياژ دهنده(مانند کرم،نیکل،کبالت،منگنز،موليبدن و ... ) فولاد مطلوب بدست مي آيد.
فولادها به طور كلي به 3 دسته تقسيم مي شوند:
1.فولادهاي كم كربن: فولادي كه تا حدود 0/2 درصد كربن دارد.موارد استفاده در ساخت سيم ،لوله و ورق فولادي و....مي باشد.
2.فولاد با كربن متوسط:داراي 0/2 درصد تا 0/6 درصد كربن مي باشد.موارد استفاده در ساخت ريل ،تير آهن،ديگ هاي بخار و... مي باشد.
3. فولاد با كربن بالا: فولادي كه از 0/6 درصد تا حدود 1/5 درصد كربن به همراه دارد.اين فولاد بسيار سخت بوده و داراي قابليت آب دادن مي باشد.از اين فولاد براي ساخت ابزار آلات كه نياز به استحكام و سختي بالايي دارند استفاده مي شود.

فولادهاي ابزار 
ازآلياژهاي فولاد به صورت گسترده در ابزارسازي استفاده مي شود.
 
كروم:
خواص فولاد ابزار سرد كار(پركربن-پركروم) ناشي از مقدار زياد كربن ومقدارزياد كروم حدود 12 درصد مي باشد. وي‍ژگي اين نوع فولاد مقاومت بالا در برابر سايش است ولي در برابر برش با سرعت زياد سختي كافي نداشته و ترد مي باشد.مقاومت سايشي وابسته به ميزان كربن است.كروم زياد به اكسايش در دماي بالا مقاوم بوده و پس از سخت شدن و صيقل خوردن در برابر لك شدن (زنگ زدگي) مقاومت پيدا مي كند.
 
واناديوم:
واناديوم فلزي نرم و به رنگ خاكستري است كه داراي استحكام ساختاري بالايي مي باشد. وجود عنصر واناديوم درفولادهاي ضد سايش حائز اهميت است. در حين عمليات حرارتي بر روي فولاد از واناديوم به عنوان عنصر ريزدانه كننده ي ساختار فولاد استفاده مي شود كه در نهايت باعث استحكام بيشتر مي شود. بهره گيري از واناديوم چگالي را تا 1 درصد افزايش مي دهد.
 
موليبدن:
موليبدن خالص به رنگ سفيد نقره اي بوده و جزو فلزاتي است كه بيشترين نقطه ذوب (2610 درجه سانتيگراد) را دارد. درحدود 0/5 درصد تا 1/5درصد  موليبدن به فولادهاي آلياژي اضافه مي شود تا استحكام و مقاومت خزشي آن در دماي بالا حفظ شود. وجود موليبدن درعمليات حـرارتي تشكيل دانه هاي ريز را تسريع مي كند.همچنين باعث بهبود چقرمگي فولاد مي شود.
 
در مقايسه با فولادهاي كربني ساده،فولادهاي موليبدن دار خواص الاستيك و استحكام ضربه اي بيشتري دارند كه سختي پذيري مطلوبي ايجاد كرده ومقاومت در برابر خوردگي موضعي و حفره دار شدن را بيشتر مي كند.
 
توليدكنندگان آچارها و بكس هاي استاندارد و مرغوب بازار،نوع فولاد بكار رفته در ساخت محصول را بر روي ابزار حك مي كنند اين امر به دليل اطلاع رساني و انتخاب ابزار مناسب توسط مصرف كننده مي باشد. اين مورد با علامت اختصاري Cr-V يا Cr-Mo بر روي ابزارمشخص مي شود.ابزارهاي ساخته شده با فولاد آلياژي Cr-V مقاوم در برابر كشش و فشار مي باشد.ويژگي ابزارهاي سـاخته شده از فولاد Cr-V متفاوت با ابـزارهاي تهيه شده از فولاد Cr-Mo  مي باشد.ابزار با جنس فولاد  Cr-Mo به علاوه داشتن مقاومت هاي معمول داراي استحكام بسيار بالا در بـرابر ضربه و تنشهاي حاصل از آن مي باشد.نوع Cr-Mo و به اصطلاح فشار قوي براي ساخت ابزارهايي كه حين استفاده تحت نيروي بسيار بالا قرارمي گيرند استفـاده مي شود.(مانند زمـاني كه از يك دستگاه  پنوماتيك يا برقي ضربات چكشي شديدي به ابزارهايي مثل بكس هاي فشار قوي اعمال مي شود.)عمرمناسب و استهلاك نـاچيز اين نوع فولاد قيمت بالاتر آن را نسبت به فولاد نوعCr-V  توجيه مي نمايد ودر بلند مدت از نظر كاهش و كنترل هزينه مقرون به صرفه خواهد بود. حـال اينكه عدم بكارگيري ابزار  مناسب باعث بروز صدمات و معايب حين كار(شكستن ابزار،گرد شدن،صدمه به سطح كار،اتلاف وقت وانرژي و...) خواهد شد. نكته ي مهمي كه بايد بدان توجه داشت اين است كه رنگ مشكي ابزار دليل كافي بر فشار قوي بودن نيست.شـــروط اساسي فشار قوي بودن ابزاراستفاده از نـوع فولادCr-Mo  در ساخت و طي پروسه توليد وعمليات حرارتي ويژه مي باشد كه در برندهاي مطرح جهاني،استاندارد مراحل توليد با دقت و حساسيت خاصي رعايت مي شود.بديهي است انتخاب مناسب و توجه همكاران صنف ابزار به معرفي محصولات مرغوب درارتقا عملكرد وكيفيت كارصنعتگران و مصرف كنندگان ميهن عزيزمان نقش كليدي خواهد داشت.

در خاتمه از زحمات جناب آقاي مهندس رامين تهوري استاد متالورژي دانشگاه آزاد كرج و دوست عزيـزم آقاي حامد حسينلويي كه اينجانب را در مـراحل تحقيق وتهيه اين مقاله ياري فرمودند،تشكرمي نمايم. 

پي نوشت:
مقاومت خزشي : تحت بار بودن مداوم در دماي بالا
ابزارهاي فشارقوي :Impact Tools 
Cr-v  :علامت اختصاري فولاد آلياژي كروم – واناديوم
Cr-Mo : علامت اختصاري فولاد آلياژي كروم – موليبدن
 
 

 


  استفاده از این مطلب با ذکر منبع بلامانع می باشد.


بازگشت


rating
نام
ایمیل
نظر
بی نام
1393/01/25 15:15

مقاله بسیار جالب و مفیدی بود

    
طراحی سایت توسط